Goed Werk: Transities naar goede banen leiden : whitepaper Kwaliteit van werk

Digitale en groene transitie vragen om Goed Werk. Deze whitepaper is geschreven voor beleidsmakers, HR-professionals binnen MKB en grootbedrijf, brancheorganisaties en sociale partners. Het is een pleidooi voor ‘Goed Werk’ en om samen met alle stakeholders werk te maken van een instrumentarium voor het beoordelen en (her)ontwerpen van functies en taken in tijden van snelle digitalisering en andere grote maatschappelijke verschuivingen. Onze samenleving staat voor grote transities, rondom klimaat, energie en digitalisering. Zowel de digitale als de groene transitie zorgen voor grote uitdagingen én kansen. Het succes van deze transities hangt af van voldoende goed geschoolde mensen. Ze kunnen enkel slagen bij voldoende arbeidskrachten, die in voldoende mate ‘Goed Werk’ hebben. Banen waarin mensen gezond, veilig en productief kunnen werken. De opdracht is dus tweeledig: het terugdringen van de arbeidsmarktkrapte en zorgdragen voor een goede kwaliteit van werk. Maar Goed Werk is er niet vanzelf, daar moet bewust op worden gestuurd. Want, wat is Goed Werk en hoe bereik je dat? Goed werk kenmerkt zich onder meer door een zodanige organisatie van het werk dat functies ontstaan waarin mensen autonomie hebben, mee mogen praten en hun vakbekwaamheid kunnen ontwikkelen. Het gaat over de 4 A’s: arbeidsvoorwaarden, arbeidsomstandigheden, arbeidsinhoud en arbeidsverhoudingen. In de gangbare benaderingen van Goed Werk of kwaliteit van werk krijgen arbeidsvoorwaarden en arbeidsomstandigheden de meeste aandacht. We zien dat ook in de discussies over hoe de digitale en groene transities tot goede banen moeten leiden. Arbeidsinhoud en interne arbeidsverhoudingen zijn echter ook zeer belangrijk. In deze whitepaper leggen wij daar dan ook de nadruk op. We betogen dat Goed Werk bijdraagt aan het oplossen van arbeidsmarktkrapte, aan problemen door vergrijzing en ontgroening en aan het versterken van het innovatief vermogen van bedrijven en instellingen. Het kunnen beoordelen van de kwaliteit van werk vraagt om een passende methode en instrumentarium waarover stakeholders het eens kunnen zijn. Als TNO zetten we ons in voor het ontwikkelen van nieuwe organisatie- en functieherontwerpinstrumenten om de slag te maken naar organisatievormen met Goed Werk. We doen een eerste voorstel tot een roadmap (Bijlage 1) die kan helpen te voorzien in een toekomstige beoordelingsen ontwerpmethode voor Goed Werk.