Gedrag in stedelijke distributie : Analyse van gedragsbepalende factoren in twee stedelijke distributie concepten

Het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM) voert op verzoek van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu, DG Bereikbaarheid, Directie Wegen en Verkeers-veiligheid een verkenning uit naar de invloed van nieuwe ontwikkelingen in de stedelijke bevoorrading en de mogelijke rol(len) van de (nationale) overheid op dit terrein. Stedelijke distributie omvat een breed scala aan vervoersbewegingen die nodig zijn om een stad te laten functioneren, zoals bevoorrading van winkels, horeca en kantoren, pakketbezorging, ophalen van vuilnis, et cetera. Hoewel ze noodzakelijk zijn, kunnen deze vervoersbewegingen ook zorgen voor luchtvervuiling, congestie, geluidshinder en gevaar voor andere weggebruikers. Dit is niet een typisch Nederlands probleem maar komt voor in steden wereldwijd. Stedelijke distributie is een complex probleem dat zich kenmerkt door de aanwezigheid van veel partijen met onderlinge afhankelijkheden, onzekerheid over consequenties van veranderingen, en uiteenlopende belangen. Weinig initiatieven die de problemen rond stedelijke distributie beogen aan te pakken houden stand en er is weinig zicht op waarom sommige initiatieven lukken en anderen niet. Het huidige rapport beoogt daarom inzicht te bieden in gedragsmatige factoren van actoren in stedelijke distributie die de adoptie van initiatieven om stedelijke distributieproblemen faciliteren of hinderen. Die kennis moet inzicht bieden in de invulling van de rol van de overheid om beleidsstrategieën en –instrumenten te ontwikkelen om die barrières weg te nemen of voorwaarden te creëren zodat concepten die de problemen van stedelijke distributie verminderen meer kans krijgen. We hebben gedragsmatige factoren van relevante actoren in kaart gebracht voor twee concepten die zich richten op het verminderen van het aantal kilometers per pakket, namelijk afhaalpunten voor internetbestellingen en lokale collectieve inkoop van diensten of producten door het MKB. Voor deze twee concepten hebben we op basis van beschikbare kennis uit de (sociaal) psychologische literatuur, best practices en de resultaten van de workshops met domeinexperts actor- en gedragsanalyses uitgevoerd die hebben geleid tot een beeld van drivers en barrières voor deze concepten.