Risicomanagement in de Zorgbouw

Risico’s en faalkosten in zorgbouwprojecten zijn zo oud als er zorgbouwprojecten bestaan. Tal van factoren zijn van invloed op de haalbaarheid en het succes van vastgoedinvesteringen in de zorgsector: de snelle nationale en internationale ontwikkelingen op het gebied van zorg- en gebouwconcepten, veranderende eisen en wensen van cliënten, bezuinigingen, arbeidsproductiviteit, (budget- en tijd)planningen, organisatie, samenwerkende partners, sociale media en nieuwe technologie.
Niet alle risico’s kunnen worden voorkomen en niet alle veranderingen in de interne en externe omgeving kunnen worden beheerst. Maar kent u de risico’s die uw project bedreigen en kunt u die wel tijdig identificeren en beheersen? Beschikt u over praktische, systematische methoden om potentiele risico’s in kaart te brengen, die de baas te zijn én te blijven?
In de zorgbouw worden bewust of onbewust verschillende methoden toegepast voor het identificeren en beheersen van risico’s. In de loop van 2011 heeft TNO onderzocht welke methode zich het beste leent voor de implementatie van risicomanagement in de zorgbouw. Deze methode moet in de dynamische zorgsector met uiteenlopende nieuwe vraagstukken systematisch en praktisch toegepast kunnen worden in de initiatieffase van een bouwproject. De bestaande Risico Diagnose Methode (hierna: RDM)1, ontworpen door professor J.I.M. Halman, leende zich goed voor ombouw en toepassing in de zorgbouw. TNO heeft samen met professor Halman deze methode geschikt gemaakt voor de zorgbouw, waarna deze is gevalideerd in de initiatieffase van een bouwproject van de zorgorganisatie ASVZ. Tijdens de validatie van de RDM is een diagnose gesteld van de risico’s die het zorgbouwproject bedreigen en de kloof tussen kennis, kunde en mogelijkheden is in kaart gebracht. Medewerkers en bestuur van ASVZ, die actief hebben geparticipeerd in dit project, zijn van mening dat de noodzaak en het nut van deze methode zijn bewezen.
In dit rapport wordt na de inleiding ingegaan op de algemene theorie en achtergrond van risicomanagement, waarna de essentie en toepassing van de RDM wordt beschreven. De jarenlange ervaring en kennis van TNO / DuCHA (voormalige Bouwcollege) medewerkers op het gebied van allerlei vormen van zorgbouw vormden de input voor ombouw van de RDM voor de zorgbouw. Kennis van de trends en risico’s in de zorgbouw (hoofdstuk 4 en 5) is noodzakelijk voor het succesvol implementeren van de RDM. In de tekst wordt ingegaan op de politieke ontwikkelingen, haalbaarheid, markt en concurrentie, organisatie, zorg- en woonconcepten, financiën, draagvlak, locatie, grond en samenwerkingsverbanden.
Heeft u voornemens voor de realisatie van een zorgbouwproject? Denk vanuit de verschillende (wel en niet) genoemde invalshoeken (zie ook de checklist in de bijlage), pas de Risico Diagnose Methode toe en herhaal deze cyclisch. U verliest er niets mee, maar vergroot wel de kans voor het realiseren van een succesvol zorgbouwproject!