Struikelblokken. Afbouwers: werkvloer is arbo-onvriendelijk

Ze horen elkaar wel, maar verstaan elkaar niet. Dat is het beeld dat blijft hangen na de bijeenkomst over het vervolgonderzoek op de Best Practice Methodiek, in december 2011 bij de NOA in Veenendaal. Tijdens deze samenkomst komen de Arbeidsinspectie, TNO, Stichting Arbouw, adviesbureau VHP Ergonomie en een aantal plafond- en wandondernemers aan het woord. En wat blijkt? Arbeidsinspecteur Jos Renette legt helder en bondig uit wat de Arbeidsinspectie van plan is in 2012. Maar met de name de ondernemers met grotere afbouwbedrijven raken niet overtuigd door Renettes verhaal. Natuurlijk, ze hebben weet van de arboregels, maar stellen dat een aantal hiervan stelselmatig wordt genegeerd – door de gehele branche. De Arbeidsinspectie heeft in haar plan van aanpak vijf van de vijftien fysiek zware beroepen uitverkoren, waarvan de betrokken branches de komende vijf jaar extra controles mogen verwachten. Renette kondigt aan dat de afbouw in 2013 aan de beurt is. Oftewel, de plafond- en wandbedrijven kunnen dit jaar nog het nodige doen om een eventuele inspectie goed te doorstaan. Wat Renette tot nu toe tegenkomt in de afbouw, stemt hem niet vrolijk. "In 530 zaken zijn 470 overtredingen geconstateerd; 346 zaken hadden één of meer overtredingen. Hierbij gaat het om drie hot items: de inrichting van de arbeidsplaats, de arbeidsmiddelen en de fysieke belasting." Dat het op een juiste manier werken niet alleen van de afbouwers afhangt, daarvan is Renette zich bewust. Maar met overleg kan veel worden bereikt, stelt de arbeidsinspecteur. Hij toont een foto van steigerwerk. "Dat is wel eens een sta-in-de-weg. Maar hier is de constructie dusdanig aangepast, dat er toch ruimte is om de plafondplaten naar binnen te krijgen." Te veel disciplines. Klinkt goed, maar het strookt niet met de praktijk; dat is pakweg de reactie van de aanwezige plafond- en wandondernemers. "Mijn mening scheelt hen niks", zegt een van hen over de 'overlegstructuur' op een bouwterrein. En ook: "Kijken jullie ook naar hoeveel tijd wij krijgen op de bouw? Iedereen is bezig met andermans spullen op te ruimen. Er zijn te veel disciplines op de vloer." MAT Afbouw-directeur Marco Mooren is een van de ondernemers die heeft deelgenomen aan de onderzoeken naar de Best Practice Methodiek op het gebied van arbovriendelijk werken. Gedurende deze 'testperiode' werden zijn medewerkers hulpmiddelen aangereikt die zij in de praktijk konden beoordelen. "Onze medewerkers maken nu gebruik van stelten. Dat was even wennen; het is zoeken naar je evenwicht. Maar nu werkt het goed en het is veel effectiever dan de hele dag trap op trap af." MAT afbouw maakt ook gebruik van bokken, waarop de gipsplaten kunnen worden geplaatst. De platen kunnen vervolgens op een meer verantwoorde manier worden getild dan wanneer ze opgestapeld liggen. "Maar", constateert Mooren. "wat die bokjes betreft komen er steeds meer restricties. Een vloer in een renovatiepand kan niet altijd een paar bokken met 1.000 kg aan platen aan." Efficiënter. Dirk Osinga, senior consultant en projectmanager bij onderzoeksinstituut TNO, stelt dat bij het optimaal inzetten van hulpmiddelen de bouwvloeren er netjes bij moeten liggen. "Met mechanisch transport breng je de gipsplaten waar je ze wilt hebben, maar dan moeten de vloeren schoon zijn. Dan voorkom je niet alleen een te grote fysieke belasting, maar kun je veel efficiënter werken." Ook voor de afbouwers zelf is een netjes opgeruimde werkvloer veiliger; iemand die op stelten staat, heeft geen baat bij struikelblokken.
René Bouwhuis van Tulp Bijl Projektafbouw – eveneens deelnemer aan de Best Practice Methodiek – onderschrijft het belang van schone vloeren. "Plannen worden steeds vaker op lean-wijze aangepakt. Daar hoort ook een schone vloer bij. Voor het leggen van vloerbedekking moet de hele vloer worden leeggemaakt. Waarom kan dat niet voor het monteren van plafonds?"