Vanaf 2010 krimpt de beroepsbevolking - te beginnen buiten de Randstad. Het aantal 70-plussers, voor een deel hulpbehoevend, neemt snel toe. We verwachten krapte op de arbeidsmarkt en het kennisniveau van de beroepsbevolking moet omhoog. Er is onzekerheid over de betaalbaarheid van pensioenen. De internationale concurrentiepositie van Nederland staat onder druk. Allemaal uitdagingen die een relatief welvarend land als Nederland aankan, maar alleen wanneer er meer mensen langer, productiever en met inzet aan het arbeidsproces deelnemen, kortom: ‘duurzaam inzetbaar’ zijn. TNO is van mening dat we in Nederland, ongeacht de pensioenleeftijd productiever en slimmer moeten werken, productiviteit én participatie omhoog moeten en dat werk veiliger, prettiger en uitdagender moet worden. Dat betekent ondermeer aandacht voor:Zwaar werk. Wat is een zwaar beroep en welke fysieke en mentale factoren bepalen dat? Het blijkt dat leeftijd en leefstijl medebepalend zijn. Ook de manier waarop het werk is georganiseerd telt mee. Werktijden en roosters. Flexibele werktijden en zelfroosteren bieden mogelijkheden. Maar ook herontwerp van productieprocessen en ergonomische verbeteringen kunnen leiden tot vermindering van werkdruk. Gezonde werkomgeving. Een gezonde werkomgeving en goede gezondheid van medewerkers leveren een belangrijke bijdrage aan duurzame inzetbaarheid en productiviteit. Loopbaanbeleid en 'Levenlang' Leren. Door functies op een andere manier samen te stellen, te verbreden of de context aan te passen, blijft het werk langer of beter geschikt voor de werknemer. Door het bijhouden van kennis en het leren van nieuwe vaardigheden blijven werknemers ook op hogere leeftijd aantrekkelijk voor de arbeidsmarkt. Bijzondere groepen. Oudere werklozen, jonggehandicapten en mensen met een chronische aandoening verdienen bijzondere aandacht bij het vinden en houden van werk. Mensen motiveren om langer door te werken, is mede afhankelijk van het feit of het financieel aantrekkelijk is om langer door te werken of om oudere werknemers in dienst te houden. Langer doorwerken is gemakkelijker gezegd dan gedaan. Wat vergt het bevorderen van duurzame inzetbaarheid van alle drie partijen: werknemers, werkgevers en overheid? In de position paper brengt TNO relevante factoren rondom dit complexe vraagstuk in kaart en gaat in op hoe in de praktijk mensen langer gezond aan de slag kunnen blijven.